Một nghiên cứu đột phá kết hợp giữa học thuật truyền thống và trí tuệ nhân tạo (AI) đã làm rung chuyển giới khảo cổ học khi chỉ ra rằng cuốn Kinh Thánh bằng tiếng Do Thái (Dead Sea Scrolls, còn được gọi là cuộn sách Biển Chết) có thể đã được biên soạn sớm hơn hàng chục đến hàng trăm năm so với các giả định trước đây. Công trình nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí khoa học PLOS ONE. Nghiên cứu là một phần của dự án kéo dài hàng thập kỷ mang tên “Những bàn tay viết Kinh Thánh,” được Hội đồng Nghiên cứu châu Âu tài trợ.
Theo giáo sư Eibert Tigchelaar, chuyên gia về “Cuộn sách Biển Chết” từ Đại học Leuven (Bỉ), sự chênh lệch vài chục năm trong việc định tuổi là cực kỳ quan trọng, bởi nó có thể đưa các văn bản vào những bối cảnh chính trị và văn hóa hoàn toàn khác nhau.
Từ trước đến nay, việc xác định niên đại của các cuộn sách cổ chủ yếu dựa vào phân tích hình dáng chữ viết (paleography). Tuy nhiên nhóm nghiên cứu liên ngành đã bắt đầu bằng cách sử dụng phương pháp định tuổi bằng carbon phóng xạ (C-14) trên 30 bản thảo da thuộc được Cơ quan cổ vật Israel (IAA) lưu trữ.
Dựa trên dữ liệu từ những bản thảo đã định tuổi, Enoch có thể học được đặc điểm chữ viết theo thời gian và từ đó suy luận niên đại của 135 bản thảo khác mà không cần thực hiện các xét nghiệm phá hủy. Kết quả cho thấy khi được so sánh với đánh giá từ các chuyên gia, Enoch cho độ chính xác lên tới 79%. Giáo sư Mladen Popović, giám đốc Viện Qumran thuộc Đại học Groningen (Hà Lan) và đồng tác giả nghiên cứu, cho biết: “Chúng tôi giải quyết bài toán lớn về niên đại của cuộn sách Biển Chết… Việc kết hợp giữa khảo cổ học, vật lý, AI, lịch sử và ngữ văn là điều mang tính cách mạng”.
