Trong một thời đại mà công nghệ đã trao vào tay chúng ta quyền tự chủ để giải quyết gần như mọi việc, từ việc đặt một bữa ăn tối, mua sắm hàng tạp hóa cho đến việc soạn thảo di chúc ngay trên mạng mà không cần đến người trung gian, thì dường như chỉ có ngành địa ốc vẫn kiên quyết bám trụ vào những lề lối cổ xưa.
Từ bao lâu nay, người mua và người bán nhà vẫn mặc nhiên chấp nhận một quy tắc bất thành văn: một khoản hoa hồng kếch xù, từ 5 đến 6 % giá trị căn nhà, sẽ được người bán chi trả và sau đó chia cho các đại diện của cả hai bên. Đây là một khoản chi phí không nhỏ, và nhiều nhà quan sát tin rằng chính nó đã góp phần làm thổi phồng giá nhà một cách vô lý.
Thế nhưng, bức tường thành trì của thói quen này đang bắt đầu xuất hiện những vết rạn. Một vụ kiện mang tính bước ngoặt gần đây đã làm thay đổi cách thức thương lượng về hoa hồng, và quan trọng hơn cả, nó đã gieo vào tâm trí người tiêu dùng một câu hỏi lớn: liệu khoản hoa hồng hậu hĩnh kia có thật sự hợp lý hay không?
Khi chúng ta trả một khoản phí dịch vụ, chúng ta mong đợi nhận lại một giá trị tương xứng. Nhưng giá trị đó là gì trong thị trường địa ốc hiện nay? Một phân tích đáng chú ý vào năm 2024 đã đưa ra một sự thật gây kinh ngạc: phân nửa số đại diện địa ốc không bán được căn nhà nào hoặc chỉ bán được một căn trong năm trước đó, và có đến 70 phần trăm chỉ thực hiện được năm vụ mua bán hoặc ít hơn. Báo cáo này đi đến một kết luận thẳng thắn rằng ngành địa ốc nhà ở, xét về mặt nhân sự, rõ ràng là một ngành bán thời gian.
Điều này khiến chúng ta phải suy nghĩ. Liệu chúng ta có đang trả một cái giá quá cao cho một dịch vụ mà người thực hiện nó có thể còn không có nhiều kinh nghiệm? Luật sư Douglas Miller, người đã khởi xướng vụ kiện chống lại các công ty môi giới lớn, có một cách gọi khác cho những nhà môi giới truyền thống. Ông không cho rằng các công ty mới nổi là “nhà môi giới giảm giá,” mà thay vào đó, ông gọi họ là “nhà môi giới tính phí hợp lý.” Ông lập luận một cách sắc bén: “Các đại diện truyền thống muốn dán nhãn cho họ rằng ‘bạn đang dùng một người tính phí ít hơn, bạn sẽ nhận được những gì bạn trả’ Tôi sẽ nói không, những gì bạn sẽ nhận được là một đại diện được trả lương quá cao nếu bạn dùng một đại diện truyền thống.”
Vậy đâu là giải pháp thay thế? Hãy xem câu chuyện của anh Jonny Ballesteros và vị hôn thê của mình, chị Jen. Lần đầu tiên mua nhà tại thị trường cạnh tranh ở khu vực San Diego, họ thực sự cần một sự hướng dẫn tận tình. Thế nhưng, những đại diện địa ốc mà họ liên lạc dường như quá bận rộn để có thể cung cấp loại dịch vụ mà họ mong muốn. Cuối cùng, họ quyết định làm việc với một công ty mới, TurboHome, một công ty cung cấp dịch vụ môi giới với mức phí cố định cho người mua.
Kết quả thật đáng ghi nhớ. Với căn nhà trị giá 679,000 đô la, khoản hoa hồng truyền thống cho đại diện của người mua có thể lên tới hơn 20,000 đô la. Nhưng với TurboHome, khoản phí chỉ là 7,500 đô la, chưa bằng một nửa. Điều tuyệt vời hơn nữa là người bán đã đồng ý trả khoản phí này, giúp họ không phải tốn một đồng nào và có thể dành số tiền đó cho khoản vay của mình. Quan trọng không kém, anh Ballesteros cảm thấy rằng họ đã nhận được sự hỗ trợ cần thiết: những ngôi nhà được đề nghị phù hợp với tiêu chí, các cuộc hẹn xem nhà, và các cuộc trò chuyện trực tuyến để giải đáp mọi thắc mắc. Chính công nghệ mới đã giúp các công ty này có thể mang đến một dịch vụ với phẩm chất tốt, mang nhiều dấu ấn cá nhân, với một mức giá thấp hơn.
Tuy nhiên, liệu việc chọn một nhà môi giới tính phí thấp có phải lúc nào cũng là lựa chọn tối ưu?
Không hẳn vậy. Bà Lisa Gill, một nhà phân tích của Consumer Reports, cho rằng vẫn có những lợi thế khi làm việc với các đại diện truyền thống. Bà nhấn mạnh: “Địa ốc vẫn còn là một ngành kinh doanh dựa trên mối quan hệ.” Trong những thị trường cạnh tranh gay gắt, một đại diện có mối liên hệ rộng rãi, có mạng lưới quan hệ vững chắc với các đại diện khác có thể mang lại lợi ích to lớn cho cả người mua và người bán.
Một chuyên gia giàu kinh nghiệm không chỉ giúp bạn hoàn thành các hạng mục trong một danh sách giao dịch. Họ còn mang đến sự khôn ngoan và bối cảnh mà không một thuật toán nào có thể thay thế. Bà Gill đã đưa ra một sự so sánh rất hay: làm việc mà không có một đại diện truyền thống cũng giống như “xây một ngôi nhà mà không thuê một tổng thầu.” Có thể trong nhiều trường hợp, mọi việc sẽ diễn ra suôn sẻ. Nhưng vào những dịp hiếm hoi khi có trở ngại xảy ra, chi phí để sửa chữa, cả về thời gian và tiền bạc, có thể sẽ tốn kém hơn rất nhiều.
Vậy, chúng ta nên đi theo con đường nào? Câu trả lời không hề đơn giản và không có một công thức chung cho tất cả mọi người. Sự lựa chọn sau cùng phụ thuộc vào nhu cầu cá nhân, tính phức tạp của giao dịch và mức độ chấp nhận rủi ro của mỗi người. Đối với nhiều người, đặc biệt là trong các giao dịch không quá phức tạp, phương pháp “tối giản” của các công ty tính phí hợp lý hoạt động hoàn hảo và giúp họ tiết kiệm một khoản tiền đáng kể.
Mặt khác, đối với những ai đang tìm mua một căn nhà độc nhất, hoặc bán một tài sản trong một khu vực đầy cạnh tranh, thì chuyên môn, mạng lưới quan hệ và kinh nghiệm thương lượng của một đại diện truyền thống có thể hoàn toàn xứng đáng với mức hoa hồng cao hơn.
Tin vui lớn nhất cho người tiêu dùng chính là bây giờ chúng ta đã có nhiều sự lựa chọn hơn. Sự thay đổi trong luật pháp và sự trỗi dậy của các mô hình kinh doanh mới đã trao quyền lực trở lại vào tay người mua và người bán. Giờ đây, chúng ta có thể và nên tự mình nghiên cứu, xem xét cẩn thận các dịch vụ được cung cấp, và đưa ra quyết định sáng suốt về việc ai sẽ là người đồng hành đáng tin cậy nhất trên một trong những hành trình tài chính quan trọng nhất của cuộc đời.
Nguồn: USA Today
