Từ da, tóc, cho đến những giọt nước mắt, vẻ ngoài của cơ thể có thể hé lộ nhiều manh mối về tình trạng sức khỏe của bạn. Nhưng có một bộ phận thường bị bỏ qua: đôi chân.
Đôi chân không chỉ giúp chúng ta đứng, giữ thăng bằng và cử động các ngón chân mà còn là một chỉ dấu quan trọng cho các bệnh nhiễm siêu vi, bệnh tim mạch và cả các rối loạn thần kinh.
Bệnh tay, chân, miệng (TCM)
Các bệnh truyền nhiễm thường ảnh hưởng đến những bộ phận khác nhau trên cơ thể. Bệnh sởi thường khởi phát ở mặt hoặc trong miệng. Một loại nhiễm nấm có tên lang ben lại có xu hướng bắt đầu và khu trú ở thân mình. Tại sao chúng lại ảnh hưởng đến những vùng này thì các nhà khoa học vẫn chưa hiểu rõ.
Bệnh TCM, do siêu vi Coxsackie gây ra, cũng bắt đầu ở tay, chân và miệng. Bệnh thường tạo ra các nốt hồng đỏ nổi lên, có thể phồng rộp và chảy nước. Tuy nhiên, tên của nó có thể gây hiểu lầm – phát ban cũng có thể ảnh hưởng đến chân và mông. Khi thấy phát ban mới trên chân, bác sĩ nên nghĩ đến bệnh TCM. Đây là một bệnh thông thường ở trẻ em, rất dễ lây và thường tự khỏi sau vài ngày mà không cần trị liệu.
Cần phân biệt bệnh này với bệnh lở mồm long móng, một loại siêu vi khác chủ yếu ảnh hưởng đến các loài động vật móng guốc như bò và cừu.
Tim, mạch máu và đôi chân
Hệ tuần hoàn cung cấp máu đến mọi nơi trong cơ thể, từ đỉnh đầu đến đầu ngón chân. Khi đến các chi, mạch máu đã phân nhánh và nhỏ đi rất nhiều. Việc bàn chân cảm thấy lạnh là bình thường, nhưng chúng không nên chuyển sang màu xanh hoặc đau buốt.
Các triệu chứng nghiêm trọng như đổi màu và đau có thể chỉ ra hội chứng ngón chân xanh. Tình trạng này có thể được kích hoạt bởi các khối nhỏ gọi là vi tắc mạch, bao gồm các giọt cholesterol. Những vi tắc mạch này dễ dàng đi qua các mạch máu lớn nhưng sẽ gặp khó khăn khi mạch máu nhỏ dần. Khi đến các mạch máu nhỏ hơn ở bàn chân, chúng bị kẹt lại, cắt đứt nguồn cung cấp máu. Các mô sau đó bị thiếu oxy, khiến bàn chân đổi màu và trở nên đau đớn.1
Trong những trường hợp nghiêm trọng, hội chứng ngón chân xanh có thể dẫn đến 2hoại tử mô, thậm chí phải đoạn chi. Tình trạng hiếm gặp này đôi khi được gọi là “chân rác” vì sự đổi màu của bàn chân. Nguyên nhân sâu xa của các mảnh cholesterol nhỏ này rất có thể là chứng phình động mạch và xơ vữa động mạch.
Ngoài ra, các dấu hiệu khác ở bàn chân cũng có thể báo hiệu bệnh tim mạch. Các nốt sưng đỏ nổi lên ở bàn chân (và cả bàn tay) có thể cho thấy tình trạng nhiễm trùng tim gọi là viêm nội tâm mạc do vi khuẩn.
Dấu hiệu Babinski
Các ngón chân cũng có thể báo hiệu các vấn đề với hệ thần kinh. Dấu hiệu Babinski là một cuộc kiểm tra đơn giản, trong đó bác sĩ dùng một dụng cụ đầu tù vuốt vào lòng bàn chân để kiểm tra phản ứng của các ngón chân.
Thông thường, các ngón chân sẽ cong xuống. Nếu ngón chân cái hướng lên trên và các ngón chân nhỏ hơn xòe ra, đây là phản ứng “plantar hướng lên” – còn được gọi là dấu hiệu Babinski.
Ở trẻ sơ sinh, phản ứng này là bình thường do hệ thần kinh đang phát triển. Tuy nhiên, ở người lớn, dấu hiệu Babinski thường cho thấy một cơn đột quỵ đang phá vỡ các mạch não bình thường kiểm soát bàn chân. Các nguyên nhân khác bao gồm bệnh đa xơ cứng và hiếm hơn là ngộ độc thuốc.
Bàn chân của chúng ta là những chỉ báo quan trọng về sức khỏe. Vì vậy, việc kiểm tra thường xuyên là cần thiết và hãy tìm lời khuyên y tế nếu bạn nhận thấy bất kỳ cơn đau, sự đổi màu hoặc phát ban nào.
Theo: https://newsinhealth.nih.gov/2023/03/focus-your-feet
