Hoa Kỳ và Việt Nam đã đạt được một thỏa thuận thương mại nhằm giảm thuế quan trên hàng hóa của nhau. Thỏa thuận này được ký kết trong bối cảnh hai nước kỷ niệm 30 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao và sau khi mối quan hệ được nâng cấp lên mức đối tác chiến lược toàn diện vào năm 2023.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã công bố các điều khoản từ phía Mỹ. Ông nói “Việt Nam sẽ trả cho Hoa Kỳ một mức thuế 20% trên bất kỳ và tất cả hàng hóa nào gửi vào lãnh thổ của chúng ta, và mức thuế 40% trên bất kỳ hoạt động Trung chuyển nào”.
Đổi lại, Tổng thống Trump cho biết, “Việt Nam sẽ làm một điều mà họ chưa bao giờ làm trước đây, cho phép Hoa Kỳ tiếp cận toàn bộ thị trường của họ,” và nói thêm rằng điều này có nghĩa là thuế quan bằng không đối với các sản phẩm của Mỹ. Về mặt kỹ thuật, thuế quan là do các nhà nhập khẩu ở quốc gia đến thanh toán, không phải do quốc gia xuất cảng. Tuy nhiên, các nhà xuất cảng có thể quyết định giảm giá để ứng phó.
Về phía Việt Nam, sau cuộc điện đàm giữa Tổng thống Trump và Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Tô Lâm, hai nhà lãnh đạo đã đồng ý về việc giảm đáng kể thuế quan với hàng hóa từ quốc gia Đông Nam Á. Phía Việt Nam ghi nhận Tổng thống Trump đánh giá cao cam kết cấp quyền tiếp cận thị trường ưu đãi cho hàng hóa của Hoa Kỳ, bao gồm cả ô tô động cơ lớn. Tuy nhiên, Việt Nam đã không đề cập đến các mức thuế suất cụ thể trong thông báo của mình.
Động lực đằng sau thỏa thuận
Thỏa thuận này đến vào một thời điểm quan trọng. Việt Nam đã theo đuổi một thỏa thuận thương mại với Hoa Kỳ sau khi chính quyền Trump áp đặt mức thuế “tương hỗ” 46% do thặng dư thương mại lớn của Hà Nội với Washington. Mức thâm hụt thương mại của Hoa Kỳ với Việt Nam vào năm ngoái là khoảng 123 tỷ đô la, khiến Việt Nam trở thành nước xuất siêu lớn thứ ba sang Hoa Kỳ, chỉ sau Trung Quốc và Mexico.
Mức thuế 46% này đã được tạm dừng trong 90 ngày, nhưng thời hạn chót đang đến gần. Một mức thuế như vậy sẽ là một đòn giáng mạnh vào nền kinh tế của Việt Nam, vốn phụ thuộc nhiều vào sản xuất và xuất khẩu.
Để giảm bớt mất cân bằng thương mại, Việt Nam đã ra tín hiệu sẵn sàng mua máy bay, năng lượng và các sản phẩm nông nghiệp của Hoa Kỳ. Ngoài ra, chính quyền Việt Nam cũng đã nhanh chóng thúc đẩy một dự án khu nghỉ dưỡng golf và dân cư cao cấp trị giá 1,5 tỷ đô la của Tổ chức Trump, vốn đã bắt đầu được xây dựng vào tháng Năm. Con trai của Tổng thống Trump, ông Eric Trump, gần đây cũng đã đến Thành phố Hồ Chí Minh để tìm kiếm địa điểm cho một tòa tháp Trump tiềm năng trong tương lai.
Thỏa thuận này không chỉ là một bước tiến về kinh tế mà còn là một dấu mốc đáng nhớ trong mối quan hệ giữa hai cựu thù, vốn chỉ bình thường hóa quan hệ cách đây 30 năm.
Nguồn: Nikkei Asia
