Một khám phá mang tính đột phá đã làm thay đổi những hiểu biết từ trước đến nay về tượng đài Stonehenge huyền bí ở miền am nước Anh. Các nhà khoa học vừa công bố bằng chứng cho thấy tảng “Đá Tế Thần” (Altar Stone), một trong những khối đá quan trọng nhất tại đây, không đến từ xứ Wales như người ta vẫn tưởng, mà lại có nguồn gốc từ Scotland, cách đó khoảng 750 kilômét (466 dặm).
Công trình nghiên cứu này, do một nhóm từ Đại học Curtin dẫn đầu, đã thay đổi hoàn toàn lịch sử của tảng đá sa thạch nặng sáu tấn này. Từ lâu, giới học giả tin rằng Đá Tế Thần, tảng đá lớn nhất không thuộc loại sarsen tại di chỉ, có xuất xứ từ vùng Brecon Beacons ở đông nam xứ Wales. Tuy nhiên, lý thuyết này hiện đã bị bác bỏ.
“Vân tay hóa học” tiết lộ sự thật
Các nhà nghiên cứu đã làm thế nào để đi đến kết luận gây ngạc nhiên này? Họ đã phân tích các mảnh vỡ của Đá Tế Thần, một khối sa thạch dày có kích thước dài gần năm mét và rộng một mét nằm ở trung tâm vòng tròn đá. Bằng cách nghiên cứu tuổi và thành phần hóa học của các hạt khoáng vật bên trong, họ đã tạo ra một “vân tay hóa học” độc nhất cho tảng đá này.
Ông Anthony Clarke, tác giả chính của nghiên cứu, giải thích trong một thông cáo: “Phân tích của chúng tôi cho thấy các hạt khoáng vật cụ thể trong Đá Tế Thần có tuổi đời từ 1.000 đến 2.000 triệu năm, trong khi các khoáng vật khác khoảng 450 triệu năm tuổi”.
Dữ liệu này hoàn toàn không khớp với nền đá ở Wales nhưng lại tương thích với các loại đá từ Lưu vực Orcadian ở đông bắc Scotland. Với dấu vết hóa học rõ ràng chỉ về Scotland, giáo sư Richard Bevins, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết cuộc săn lùng để xác định vị trí chính xác của mỏ đá nguyên thủy giờ đây mới thực sự bắt đầu.
Những câu hỏi mới về thời tiền sử
Phát hiện này không chỉ viết lại nguồn gốc của một tảng đá mà còn đặt ra những câu hỏi hấp dẫn về khả năng của con người thời Đồ đá Mới, vào khoảng năm 2.600 trước Công nguyên. Làm thế nào một xã hội thời tiền sử có thể vận chuyển một khối đá khổng lồ như vậy trên một quãng đường vô cùng xa?
Các tác giả cho rằng việc này đòi hỏi một phương pháp vận chuyển tiên tiến và một tổ chức xã hội phức tạp không ngờ tới. Giáo sư Chris Kirkland, một đồng tác giả khác, nhận định rằng việc di chuyển một kiện hàng lớn như vậy bằng đường bộ sẽ cực kỳ khó khăn.
“Điều này cho thấy một tuyến đường vận chuyển bằng đường biển dọc theo bờ biển Anh quốc là rất có thể,” ông nói. “Nó ngụ ý về sự tồn tại của các mạng lưới giao thương đường dài và một trình độ tổ chức xã hội cao hơn so với những gì chúng ta vẫn hiểu về thời kỳ Đồ đá Mới ở Anh”.
Khám phá về nguồn gốc của Đá Tế Thần đang giúp vẽ nên một bức tranh mới, đáng nhớ và phức tạp hơn về đời sống, sự kết nối và năng lực của người Anh thời tiền sử.
Theo: History Channel
