Tuổi tác là một quy luật tự nhiên không thể tránh khỏi. Và theo thời gian, chúng ta thường lo lắng về sự suy giảm trí nhớ, khả năng tập trung, và sự minh mẫn trong suy nghĩ. Não bộ, giống như bất kỳ cơ quan nào khác trong cơ thể, cũng chịu sự ảnh hưởng của lão hóa. Vỏ não mỏng dần, đặc biệt là ở thùy trán, vùng não xử lý trí nhớ, cảm xúc, kiểm soát xung động, giải quyết vấn đề và tương tác xã hội. Sự suy giảm này cũng ảnh hưởng đến thùy thái dương, vùng não giúp chúng ta nói, đọc, viết và liên kết từ ngữ với ý nghĩa.
Tuy nhiên, đừng vội nản lòng! Khoa học thần kinh đã chứng minh rằng chúng ta hoàn toàn có thể làm chậm quá trình lão hóa não bộ, thậm chí cải thiện khả năng tư duy và trí nhớ, thông qua việc rèn luyện trí não đúng cách.
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dịch tễ học và Sức khỏe Cộng đồng năm 2023 cho thấy chỉ cần 6-10 phút tập thể dục cường độ vừa phải đến mạnh mẽ có thể cải thiện đáng kể trí nhớ làm việc và các kỹ năng nhận thức cấp cao hơn như tổ chức, sắp xếp thứ tự ưu tiên và lập kế hoạch. Điều này chứng tỏ hoạt động thể chất có tác động tích cực đến não bộ.
Nhưng không chỉ có tập thể dục, việc tập trung và nỗ lực liên tục trong lĩnh vực bạn lựa chọn cũng mang lại hiệu quả tương tự. Hãy nghĩ đến những tài xế taxi ở London. Họ phải dành khoảng bốn năm để ghi nhớ hàng ngàn tuyến đường, tên phố và địa danh. Nghiên cứu cho thấy vùng hippocampus trong não của họ lớn hơn so với người bình thường, không phải vì bẩm sinh, mà vì nó đã phát triển theo thời gian nhờ quá trình rèn luyện liên tục.
Tương tự, các nhạc sĩ chuyên nghiệp thường có vùng Broca, vùng não hỗ trợ xử lý ngôn ngữ, lớn hơn. Học ngoại ngữ, thiền định, thậm chí chơi trò chơi điện tử cũng làm tăng mật độ chất xám trong vùng hippocampus.
Vậy bài học rút ra là gì? Sự nỗ lực bền bỉ, kiên trì, không ngừng tìm kiếm sự tiến bộ mới là chìa khóa. Dành 20 phút mỗi ngày để học ngoại ngữ sẽ giúp bạn có thêm kỹ năng, nhưng chưa đủ để thay đổi kích thước hoặc chức năng của não. Điều quan trọng là sự tập trung cao độ và nỗ lực không ngừng nghỉ trong thời gian dài.
Ví dụ, nếu bạn muốn thành thạo kỹ năng hùng biện, hãy dành hàng giờ mỗi ngày, hàng tháng trời, hàng năm trời để thực hành. Kiến thức và kỹ năng hùng biện của bạn chắc chắn sẽ tăng lên, đồng thời cũng củng cố các kết nối thần kinh, tạo ra các đường dẫn mới, và giảm thiểu tác động của lão hóa lên não bộ.
Điều này cũng đúng với việc học lập trình, rèn luyện một nghề thủ công, hay bất kỳ kỹ năng nào bạn muốn dựa vào để xây dựng sự nghiệp. Bạn không chỉ gặt hái được lợi ích nghề nghiệp mà còn giảm thiểu sự suy giảm nhận thức liên quan đến tuổi tác, làm chậm hoặc thậm chí đảo ngược quá trình suy thoái vật lý tự nhiên của não.
Hãy chọn một lĩnh vực bạn muốn thành thạo và nỗ lực hết mình để đạt được điều đó. Bạn không chỉ có được kỹ năng mới mà còn cải thiện trí nhớ và tăng cường sức mạnh tinh thần. Đừng quên, rèn luyện trí não là một cuộc hành trình dài hơi, đòi hỏi sự kiên trì và quyết tâm. Nhưng thành quả đạt được xứng đáng với công sức bạn bỏ ra.
