Bắc Kinh – Bộ Quốc phòng Trung Quốc hôm thứ Sáu đã giáng một đòn mạnh vào hàng ngũ lãnh đạo quân sự cao nhất, thông báo khai trừ chín quan chức cấp cao ra khỏi Đảng Cộng sản và quân đội vì nghi ngờ tham nhũng.
Đứng đầu danh sách này là Tướng Hà Vệ Đông (He Weidong), tướng lãnh số hai của Trung Quốc và là Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương (CMC) đầy quyền lực. Vụ việc của họ đã được chuyển cho các công tố viên quân sự để xem xét và truy tố.
Đây là quan chức cấp cao nhất bị nhắm mục tiêu cho đến nay trong chiến dịch chống tham nhũng đang diễn ra trong quân đội.
Vài nét về Tướng Hà Vệ Đông
Việc khai trừ ông Hà, 68 tuổi, mang ý nghĩa vượt ra ngoài quân đội, vì ông cũng là Ủy viên Bộ Chính trị 24 thành viên, cơ quan quyền lực thứ hai của Đảng Cộng sản. Ông được coi là nhân vật quyền lực thứ ba trong hệ thống quân sự Trung Quốc, chỉ sau Chủ tịch Tập Cận Bình và một phó chủ tịch CMC khác.
Các nhà quan sát lưu ý rằng ông Hà là tướng lĩnh tại chức đầu tiên trong Quân ủy Trung ương bị thanh trừng kể từ Cách mạng Văn hóa.
Giống như nhiều quan chức khác bị điều tra, ông Hà đã không xuất hiện trước công chúng trong nhiều tháng, một dấu hiệu thường cho thấy rắc rối chính trị. Thông báo hôm thứ Sáu là lời xác nhận chính thức đầu tiên về số phận của ông.
Mối liên hệ bị cắt đứt với ông Tập
Điều trớ trêu là Tướng Hà từng được xem là người thân cận của Chủ tịch Tập Cận Bình. Ông Tập đã “phóng” ông Hà vào Bộ Chính trị vào năm 2022, đồng thời thăng ông thẳng lên làm Phó Chủ tịch Quân ủy. Mối quan hệ của họ được cho là bắt nguồn từ thời gian cả hai cùng phục vụ ở các tỉnh Phúc Kiến và Chiết Giang.
Trước khi giữ vị trí cao nhất, Tướng Hà là Tư lệnh Chiến khu Đông bộ, đơn vị chịu trách nhiệm chính cho bất kỳ hoạt động quân sự nào chống lại Đài Loan. Ngũ Giác Đài (Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ) cho biết ông Hà đóng vai trò then chốt trong việc lập kế hoạch các cuộc tập trận bắn đạn thật quy mô lớn quanh Đài Loan sau chuyến thăm của bà Nancy Pelosi vào tháng Tám năm 2022.
“Dọn dẹp nhà cửa” trước hội nghị lớn
Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng, Đại tá Trương Hiểu Cương (Zhang Xiaogang), tuyên bố rằng chín quan chức này bị nghi ngờ phạm tội “cực kỳ nghiêm trọng” liên quan đến “số tiền đặc biệt lớn”. Ông nói thêm rằng các hành vi phạm tội này “có tính chất nghiêm trọng, với hậu quả vô cùng tai hại”.
Trong số những người bị sa thải còn có Đô đốc Miêu Hoa (Miao Hua), người giám sát công tác chính trị trong quân đội, và Tướng Lâm Hướng Dương (Lin Xiangyang), cựu Tư lệnh Chiến khu Đông bộ.
Thông báo này được đưa ra chỉ vài ngày trước một cuộc họp quan trọng của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (Hội nghị Trung ương 4), dự kiến bắt đầu vào thứ Hai. Các nhà phân tích cho rằng ông Tập đang “dọn dẹp nhà cửa”. Wen-Ti Sung, một nhà nghiên cứu tại Atlantic Council, nhận định rằng “Việc loại bỏ chính thức ông Hà và ông Miêu có nghĩa là ông ấy sẽ bổ nhiệm các thành viên mới của Quân ủy Trung ương… tại Hội nghị”.
Phân tích: Sức mạnh hay bất ổn?
Chiến dịch chống tham nhũng là chính sách đặc trưng của ông Tập Cận Bình kể từ khi ông lên nắm quyền vào năm 2012. Mặc dù được công chúng ủng hộ, các nhà phân tích cho rằng chiến dịch này cũng được sử dụng để củng cố lòng trung thành tuyệt đối với ông Tập.
Câu hỏi lớn là liệu sự gián đoạn liên tục này có làm suy yếu khả năng sẵn sàng chiến đấu của Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA) hay không. Một số chuyên gia cho rằng các cuộc điều tra có thể làm suy giảm niềm tin của ông Tập rằng quân đội đã sẵn sàng cho một cuộc chiến lớn.
Tuy nhiên, phát ngôn viên quân đội Trương Hiểu Cương lại đưa ra quan điểm ngược lại, khẳng định rằng các hình phạt sẽ “tăng cường hơn nữa sự trong sạch” của quân đội và mang lại “hiệu quả chiến đấu cao hơn”.
Craig Singleton, một nhà nghiên cứu cấp cao tại Quỹ Bảo vệ các nền Dân chủ, cho rằng khả năng của ông Tập trong việc “đốt” các tướng lĩnh hàng đầu mà không gây ra sự phản kháng đáng kể trong thể chế cho thấy “sức mạnh, chứ không phải sự mong manh, trong sự cai trị của ông ấy”.
Nguồn: The Wall Street Journal
