Ngày 14-5, Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển đường sắt cao tốc VinSpeed, một công ty con của Vingroup của tỷ phú Phạm Nhật Vượng, cho biết đã chính thức đăng ký đầu tư dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam. Dự án có vốn đầu tư khoảng 1.562 nghìn tỉ đồng (tương đương khoảng 61,35 tỉ USD), không bao gồm chi phí bồi thường, hỗ trợ di dời, tái định cư để giải phóng mặt bằng.
Trong đó, VinSpeed chịu trách nhiệm thu xếp 20% tổng vốn đầu tư của dự án, tương đương 312,33 nghìn tỉ đồng (khoảng 12,27 tỉ USD). 80% số còn lại (không bao gồm chi phí bồi thường, hỗ trợ di dời, tái định cư để giải phóng mặt bằng), VinSpeed đề xuất vay vốn nhà nước không tính lãi suất trong vòng 35 năm kể từ ngày giải ngân.
Hiện VinSpeed đang thỏa thuận với đối tác đến từ các quốc gia có ngành công nghiệp đường sắt phát triển hàng đầu thế giới như Trung Quốc, Đức, Nhật Bản để nhận chuyển giaocông nghệ và sản xuất các đầu máy, toa xe cùng hệ thống tín hiệu, điều khiển tại Việt Nam. Công ty cũng cho biết sẽ nhanh chóng tổ chức đào tạo nhân sự, làm chủ công nghệ nhằm tạo sự chủ động trong việc phát triển công nghiệp đường sắt cho quốc gia.
Để đảm bảo một phần nguồn thu hoàn trả cho Nhà nước, VinSpeed sẽ hợp tác với Vingroup và Vinhomes đề xuất phát triển các đô thị hiện đại, đầy đủ tiện ích tại các vị trí phụ cận với các ga đường sắt theo mô hình TOD (Transit Oriented Development).
Hiện tại phần lớn các khu vực phụ cận nhà ga đường sắt đều xa trung tâm các tỉnh thành, chưa tạo ra giá trị rõ nét nhưng khi được hệ sinh thái Vingroup đầu tư, chắc chắn sẽ phát triển mạnh mẽ, góp phần thay đổi diện mạo hạ tầng, nâng cao tiêu chuẩn sống, thúc đẩy du lịch và tạo động lực phát triển kinh tế cho các địa phương.
Bà Đào Thụy Vân – phó tổng giám đốc VinSpeed – chia sẻ đây là thời điểm lịch sử đối với khối doanh nghiệp tư nhân Việt Nam bởi doanh nghiệp cảm nhận sâu sắc được quyết tâm, ủng hộ và kỳ vọng của Đảng, Nhà nước và nhân dân dành cho khối doanh nghiệp tư nhân. Công ty dự định sẽ khởi công dự án trước tháng 12-2025.
Như vậy, rõ ràng là một món kinh doanh quá hời. Bởi đến 80% vốn là của nhà nước và hai bên đường sẽ là đô thị của Vingroup, kinh doanh nhà đất và các hoạt động khác mà chỉ bỏ ra có 20% vốn. Chưa rõ nhà cầm quyền Việt Nam quyết định như thế nào.