Trong thế giới công nghệ không ngừng biến đổi, những cuộc đối đầu âm ỉ giữa các gã khổng lồ thường có thể bùng phát thành một cuộc chiến công khai chỉ trong chớp mắt. Tuần vừa qua, chúng ta đã chứng kiến một khoảnh khắc như vậy.
Mark Zuckerberg, vị Tổng giám đốc của Meta, tuy không trực tiếp nhắc đến cái tên Apple, nhưng qua những lời lẽ trong bản tuyên ngôn của mình, ông đã rõ ràng chĩa mũi dùi vào chiếc iPhone, biểu tượng của sự thống trị trong thế giới kỹ thuật số. Đây không chỉ là một lời tuyên bố, mà là một lời tuyên chiến cho một kỷ nguyên mới, một thế giới hậu-điện thoại thông minh, nơi mà trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ giữ vai trò trung tâm.
Vậy, viễn kiến mà Zuckerberg đang đặt cược cả tương lai của Meta là gì? Ông gọi đó là “siêu trí tuệ cá nhân”. Hãy thử hình dung một thế giới nơi thiết bị điện toán chính của chúng ta không còn là một khối chữ nhật nằm trong túi quần. Thay vào đó, nó sẽ là một cặp kính thông minh, một vật dụng mà chúng ta đeo suốt ngày. Những cặp kính này không chỉ để nhìn; chúng có thể thấy những gì chúng ta thấy, nghe những gì chúng ta nghe, và hiểu được bối cảnh xung quanh chúng ta. Chúng sẽ trở thành người trợ lý tận tụy, thấu hiểu sâu sắc các mục tiêu của chúng ta và chủ động giúp chúng ta đạt được chúng. Đây là một viễn kiến táo bạo, một bước nhảy vọt khỏi sự phụ thuộc vào màn hình cảm ứng và bàn phím ảo. Zuckerberg tin rằng sự trỗi dậy mạnh mẽ của AI chính là chất xúc tác sẽ biến giấc mơ này thành hiện thực.
Tại sao lại là lúc này?
Tại sao Zuckerberg lại cảm thấy đây chính là thời cơ chín muồi để thách thức một đế chế hùng mạnh như Apple? Câu trả lời nằm ở cuộc chạy đua AI. Trong khi Meta đang đổ hàng trăm triệu đô la để chiêu mộ những tài năng AI hàng đầu, thì Apple, một cách đáng ngạc nhiên, lại bị xem là kẻ đi sau trong lĩnh vực này. Các nhà đầu tư tỏ ra lo lắng trước việc Apple thiếu những khoản đầu tư tương xứng so với các đối thủ như Meta hay OpenAI. Zuckerberg nhận thấy kẽ hở này. Ông tin rằng một sự thật trớ trêu của ngành kỹ nghệ là chúng ta sẽ có được “siêu trí tuệ” trước cả khi có được những hình ảnh ba chiều (hologram) sống động như trong phim khoa học viễn tưởng. Chính sự đột phá về nhu liệu AI này mang lại cho ông hy vọng mới, một con đường để cuối cùng hiện thực hóa tham vọng kết hợp nhu liệu và cương liệu, tạo ra một trải nghiệm liền lạc kiểu Apple mà ông hằng ao ước.
Cuộc chiến này sẽ diễn ra trên một mặt trận mới: những thiết bị đeo trên người. Zuckerberg đặt cược vào cặp kính thông minh. Hiện tại, Meta đã bán ra những cặp kính trông giống như kính mắt thông thường nhưng được trang bị máy ảnh, micro và loa tí hon. Chúng có thể chụp ảnh, quay video và thu âm—tất cả đều là những dữ liệu quý giá cho thế giới AI. Lộ trình sản phẩm của Meta còn hình dung đến việc tích hợp màn hình vào tròng kính để tạo ra một giao diện người dùng trực quan. Hãy tưởng tượng, bạn có thể tương tác với một hệ thống AI suốt cả ngày một cách đa phương thức, nó có thể nhìn thấy nội dung xung quanh bạn và hiển thị thông tin hữu ích ngay trước mắt bạn. Đây là một thế giới mà người ta có thể điều khiển công nghệ bằng giọng nói, loại bỏ sự cần thiết của việc gõ và chạm.
Dĩ nhiên, Apple không ngồi yên. Giám đốc điều hành Tim Cook đã cố gắng trấn an Phố Wall về tốc độ đầu tư của công ty. Ông phản bác lại đề nghị rằng AI có thể mở ra một thế giới giảm bớt sự phụ thuộc vào các thiết bị dựa trên màn hình. Theo ông, thật khó để hình dung một thế giới mà không có sự hiện diện của iPhone, với vô số chức năng từ kết nối con người, trải nghiệm ứng dụng, chụp ảnh, cho đến quản trị tài chính cá nhân. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận rằng các thiết bị mới có thể sẽ là những thiết bị bổ túc, chứ không phải thay thế hoàn toàn. Lời nói này cho thấy Apple nhận thức được mối đe dọa nhưng vẫn tin tưởng vào sức mạnh của hệ sinh thái hiện tại của mình.
Chúng ta không thể quên bối cảnh lịch sử của cuộc đối đầu này. Facebook ra đời ngay trước khi kỷ nguyên điện toán di động do iPhone phổ biến hóa bùng nổ. Zuckerberg đã phải vật lộn để điều chỉnh trang web của mình cho phù hợp với nền kinh tế ứng dụng, một thế giới đã bị phân chia giữa iPhone của Apple và Android của Google. Ông đã phải chịu sự chi phối của các nền tảng này, đặc biệt là sự kiểm soát của Apple đối với quyền truy cập vào hàng tỷ người dùng của ông và khoản phí lên tới 30% cho các giao dịch trong ứng dụng. Nỗi bực tức âm ỉ này chính là động lực sâu xa đằng sau những nỗ lực không mệt mỏi của Zuckerberg nhằm tạo ra một nền tảng của riêng mình, từ chiếc điện thoại Facebook thất bại cho đến canh bạc metaverse chưa thành công.
Giờ đây, với AI, Zuckerberg tin rằng mình đã tìm thấy vũ khí tối thượng. Cuộc chiến tranh lạnh với đối thủ lớn hơn đang trở nên nóng hơn bao giờ hết. Liệu đây có phải là một canh bạc tốn kém nữa của Zuckerberg, hay sự trỗi dậy của trí tuệ nhân tạo thực sự mang lại cho ông một cơ hội để lật đổ ngôi vương của iPhone? Tương lai của điện toán cá nhân đang ở ngã ba đường, và câu hỏi liệu chúng ta có sẵn sàng đeo máy tính trên mặt hay không vẫn còn bỏ ngỏ. Cuộc đối đầu này sẽ định hình cách chúng ta tương tác với thế giới kỹ thuật số trong nhiều năm tới.
Theo: The Wall Street Journal
