Thị trường tài chính thế giới những ngày qua không khỏi xôn xao trước thông tin chính quyền Tổng thống Trump có những tiến triển trong việc giảm bớt căng thẳng thương mại toàn cầu, đặc biệt là một thỏa thuận sắp tới với Vương quốc Anh. Chỉ số tương lai của Dow Jones đã có lúc tăng hơn 300 điểm, cổ phiếu công nghệ cũng nhuốm sắc xanh. Giới đầu tư dường như thở phào nhẹ nhõm.
Tổng thống Trump mô tả hiệp định này là một “thỏa ước toàn diện và đầy đủ”, đánh dấu bước đột phá đáng kể đầu tiên của chính quyền ông kể từ khi áp đặt hàng loạt thuế quan gây chấn động thị trường toàn cầu. Ai cũng trông chờ những chi tiết cụ thể hơn.
Hiệp Định Anh-Mỹ: Giữa Lời Hứa và Thực Tế
Tuy nhiên, các quan chức Anh lại tỏ ra dè dặt hơn. Họ lưu ý rằng thỏa thuận này có thể chưa phải là một hiệp định thương mại hoàn chỉnh vì một số yếu tố quan trọng vẫn chưa được giải quyết. Hiện tại, Anh quốc đối mặt với mức thuế cơ bản 10% từ Mỹ, cùng với 25% thuế đặc biệt nhắm vào thép và xe hơi. Các nhà phân tích cho rằng chi tiết của thỏa thuận sơ bộ này sẽ làm sáng tỏ liệu Tòa Bạch Ốc có ý định duy trì hay từng bước dỡ bỏ các loại thuế này.
Theo một số nguồn tin, để đạt được sự nhượng bộ từ phía Mỹ, có thể Anh quốc sẽ phải xem xét lại thuế dịch vụ kỹ thuật số, vốn ảnh hưởng đến các đại công ty công nghệ Mỹ như Meta và Amazon. Đổi lại, Mỹ có thể sẽ đưa ra hạn ngạch miễn trừ một lượng nhất định hàng xuất khẩu của Anh khỏi tác động toàn phần của thuế 25% đối với ngành xe hơi và thép. Phía Anh cũng có thể đã đề nghị giảm thuế đối với xe hơi và nông sản Mỹ nhập cảng. Dù vậy, các bộ trưởng Anh liên tục khẳng định sẽ không nhân nhượng về tiêu chuẩn sản xuất thực phẩm, nghĩa là khó có chuyện họ chấp nhận gà rửa bằng clo hay thịt bò dùng hormone từ Mỹ.
Sự Phấn Khích Của Thị Trường: Liệu Có Vội Vàng?
Sự phục hồi mạnh mẽ của thị trường chứng khoán kể từ tháng Tư cho thấy giới đầu tư tin rằng tin tốt về cuộc chiến thương mại sắp đến. Chỉ số S&P 500 đã tăng 13% kể từ mức thấp hồi đầu tháng Tư. Nhưng liệu sự lạc quan này có phần vội vã?
Nhiều chuyên gia cảnh báo rằng thuế quan có thể vẫn sẽ cao hơn nhiều so với trước đây. Peter Berezin, chiến lược gia trưởng toàn cầu tại BCA Research, nhận định: “Không đời nào bạn đạt được một thỏa thuận trong vài tuần.” Ông cho rằng thị trường tăng giá có lẽ do tâm lý “mua vào khi giá thấp” của nhà đầu tư, những người chưa từng thấy một thị trường giá xuống thực sự trong hơn một thập kỷ. Michael Brown, chiến lược gia nghiên cứu cấp cao tại Pepperstone, cũng đồng tình rằng thị trường đang tự thổi phồng mình, chỉ ra những rủi ro như lạm phát và tăng trưởng suy giảm do chính sách thương mại.
Mặc dù các cuộc đàm phán đang diễn ra, tiến triển cụ thể vẫn rất mỏng manh. Việc đạt được thỏa thuận với Trung Quốc, một đối tác thương mại quan trọng, lại càng nhiều thách thức khi cả hai bên đều không muốn bị xem là “bên yếu thế”.
Bàn Cờ Thương Mại Toàn Cầu và Những Tác Động
Thỏa thuận với Anh quốc, nếu thành hiện thực, có thể làm sáng tỏ kế hoạch thuế quan dài hạn của chính quyền Mỹ và tạo tiền lệ cho các cuộc thảo luận thương mại trong tương lai. Bên cạnh đó, chuyến thăm dự kiến của Bộ trưởng Ngân khố Scott Bessent tới Trung Quốc để gặp các quan chức kinh tế cấp cao nước này cũng làm tăng thêm tâm lý lạc quan của nhà đầu tư, gợi ý về nền tảng tiềm năng cho các cuộc đàm phán rộng lớn hơn. Chính quyền Mỹ cũng cho biết các cuộc đàm phán với Ấn Độ và Nhật Bản đang tiếp diễn.
Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu có nhiều biến động, Ngân hàng Trung ương Anh đã hành động bằng cách giảm lãi suất, cho thấy sự nhạy cảm trước “tính khó lường gia tăng trong môi trường kinh tế”. Động thái này trái ngược với những thông điệp gần đây của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ, vốn coi thuế quan là yếu tố làm tăng nguy cơ lạm phát và thất nghiệp cao hơn.
Ngành sản xuất xe hơi tiếp tục đối mặt với những thách thức đáng kể từ thuế quan. Toyota cảnh báo rằng thuế của Mỹ sẽ khiến công ty thiệt hại khoảng 1,2 tỷ đô la chỉ trong hai tháng tới. Ford, đối thủ cạnh tranh tại Detroit, đã rút lại dự báo lợi nhuận của mình trong bối cảnh bất ổn thương mại và công bố tăng giá ba mẫu xe phổ thông.
Tuy nhiên, vẫn có những phản ứng lạc quan hơn trên thị trường. Lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ đã tăng vượt 4,3%, phản ảnh kỳ vọng của nhà đầu tư về sự ổn định kinh tế. Chỉ số Đô la của WSJ cũng nhích lên, cho thấy niềm tin vào chính sách kinh tế của Mỹ. Trên bình diện quốc tế, các thị trường chứng khoán phản ứng tích cực. Chỉ số FTSE 100 của Anh và Stoxx 600 của châu Âu đều ghi nhận mức tăng, trong khi các thị trường châu Á nhìn chung cũng tiến triển. Tiền điện tử cũng theo đó khởi sắc, với Bitcoin leo lên gần mốc 100.000 đô la đáng ghi nhớ.
Góc Nhìn Chính Trị Nội Địa Anh Quốc
Bất kỳ sự nhân nhượng nào về thuế dịch vụ kỹ thuật số từ phía Anh đều có khả năng gây ra phản ứng dữ dội trong nước. Các nghị sĩ Đảng Lao động tháng trước đã cảnh báo chính phủ tránh “vội vàng cho các công ty công nghệ Mỹ thoát hiểm”. Họ lo ngại rằng việc giảm thuế cho các đại công ty công nghệ Mỹ có thể phải trả giá bằng việc cắt giảm phúc lợi xã hội. Một số nghị sĩ cho rằng đây là điều hoàn toàn có thể đoán trước được, do chính phủ Anh dường như đang “tuyệt vọng” trong việc làm vừa lòng chính quyền Trump và các nhà tài phiệt công nghệ xung quanh.
Vậy, liệu thỏa thuận Anh-Mỹ có thực sự là một bước đột phá, hay chỉ là những động tĩnh chính trị bề ngoài nhằm trấn an thị trường và cử tri? Câu trả lời vẫn còn ở phía trước. Các nhà đầu tư và doanh nghiệp cần theo dõi sát sao các chi tiết cụ thể của bất kỳ thỏa thuận nào được công bố, cũng như diễn biến của các cuộc đàm phán thương mại khác mà Mỹ đang theo đuổi. Rõ ràng, việc cân bằng giữa lợi ích quốc gia và các cam kết quốc tế, giữa bảo hộ sản xuất trong nước và thúc đẩy thương mại tự do vẫn là một bài toán nan giải đối với mọi chính phủ.
Theo: Independent