Thú sưu tầm đá Thiên Thạch (Meteorite) -

TRUNG NAM

Đã từ lâu, đá thiên thạch, thường được gọi là đá trời hay đá vũ trụ, được nhiều nhà khoa học hay các nhà sưu tập tìm tòi, săn lùng và thu mua. Trên trang mạng, chúng ta sẽ thấy nhiều nơi rao bán hay tìm mua những đá trời chính gốc, và tùy theo kích thước, hình thể, tuổi đời, trọng lượng, nhiều đá thiên thạch có giá trị lên đến triệu đô la Mỹ. Cũng vì thế, có nhiều người bỏ nhiều thời giờ để nghiên cứu và đi khắp nơi trên thế giới để săn lùng đá thiên thạch.

Nhiều người trong chúng ta đều không thể phân biệt giữa đá thiên thạch và đá thường. Vài năm trước đây, chúng tôi có dịp sở hữu một cục đá khá nặng (chừng 1 ký lô), lúc đầu cũng nghĩ là đá thiên thạch, nhưng sau khi gửi hình ảnh và kích thước lên một viện nghiên cứu của một Đại Học Mỹ thì họ cho biết chỉ là đá thường ở sa mạc miền Trung nước Mỹ, qua hơn 1.000 năm bị thời tiết soi mòn nên trông giống đá thiên thạch. Rút kinh nghiệm, sau này, chúng tôi mua hai cục đá thiên thạch có xuất xứ và giấy chứng nhận từ một nơi tin cậy.

Ở Việt Nam, một số người lợi dụng sự ngây thơ và lòng mê tín nên thêu dệt sự kỳ diệu về công năng của đá thiên thạch, rao bán những cục đá “trời giả” với giá “trên trời.” Có vài trường hợp họ lừa người mua bán đá thiên thạch lên đến 250 triệu đô la Mỹ. Bọn lừa bịp rêu rao rằng đá thiên thạch của họ có khả năng làm vỡ kính, rạn nứt nhiệt kế, chuyển chất từ thể lỏng sang thể rắn và phá hủy đá lửa của hộp quẹt… Tất cả đều là lừa bịp, phản khoa học. Đá thiên thạch KHÔNG có những đặc tính như thế.

Bài viết sau đây sẽ giúp quý bạn hiểu thêm về đá thiên thạch, các loại đá, đặc tính, phân biệt đá thiên thạch và đá thường, giá trị và câu chuyện của 1 người may mắn được trời ban cho cục đá thiên thạch “đổi đời.”

Đá thiên thạch là gì?

Theo định nghĩa của Wikipedia thì Thiên thạch (meteoroid) là một vật thể tự nhiên từ ngoài không gian và có tác động đến bề mặt trái đất. Khi còn ở trong vũ trụ thì nó được gọi là vân thạch. Khi thiên thạch từ ngoài không gian rơi vào bầu khí quyển của trái đất thì áp suất nén sẽ làm cho thiên thạch nóng lên và phát ra ánh sáng, có thể có sự đốt cháy lớp bên ngoài, tạo ra hiện tượng “sao băng” dạng điểm sáng và thường có đuôi hướng từ phía trái đất đi ra. Một số thiên thạch có kích thước lớn, khó bốc hơi, thì có thể rơi đến bề mặt trái đất, để lại viên hay khối rắn và khối này vẫn được gọi là “thiên thạch” (meteorite).

Theo NASA, có khoảng 33.000 thiên thạch với kích thước bằng quả bóng bàn đâm vào vệ tinh tự nhiên của trái Đất mỗi năm. Mặc dù có kích thước nhỏ, mỗi mảnh trong số này tác động lên bề mặt với lực tương đương 3,2 kg thuốc nổ. Ngoài ra, còn có khoảng 10 – 1.000 tấn bụi (nhỏ hơn 1 mm) va chạm với Mặt Trăng mỗi ngày. Theo Hiệp hội Thiên thạch, hơn 300 mảnh thiên thạch đã biết có nguồn gốc từ sao Hỏa.

Tùy thuộc vào nguồn gốc, thành phần cấu tạo hay tuổi thọ mà thiên thạch được chia thành nhiều loại khác nhau:

Thiên thạch nguyên thủy: Những thiên thạch này còn được gọi là chondrites và bắt nguồn từ sự hình thành của hệ mặt trời. Do đó, chúng sẽ không thay đổi bởi các quá trình địa chất khác nhau và không thay đổi trong khoảng 4.5 tỷ năm.

Chondrite carbon: Chúng được xem là những chondrite xa mặt trời nhất. Trong thành phần của nó, chúng ta có thể tìm thấy 5% cacbon, 20% nước hoặc các hợp chất hữu cơ khác nhau.

Chondrite thông thường: Chúng là những chondrite phổ biến nhất đến được với trái đất. Chúng thường đến từ các tiểu hành tinh nhỏ hơn, sắt và silicat thường được quan sát thấy trong thành phần của chúng.

Chondrite cất giữ: Thiên thạch dạng này không nhiều lắm, nhưng thành phần của chúng là thành phần duy nhất giống với sự hình thành ban đầu của trái đất. Do đó, các nhà khoa học tin rằng sự tập hợp của Chondrite cất giữ sẽ dẫn đến sự hình thành hành tinh của chúng ta.

Thiên thạch nóng chảy: Dạng thiên thạch này là kết quả của quá trình hợp nhất một phần hoặc hoàn toàn của thiên thể chính gốc của nó, và trải qua một quá trình biến chất bên trong.

Achondrites: Chúng là đá mác ma có nguồn gốc từ các thiên thể khác trong hệ mặt trời.

Kim loại: Thành phần của nó dựa trên hơn 90% kim loại, và nguồn gốc của nó là hạt nhân của một tiểu hành tinh lớn, được khai thác từ một vụ va chạm lớn.

Metalloros: Thành phần của nó tương đương với kim loại và silicon. Chúng đến từ bên trong các tiểu hành tinh lớn.

Trên thế giới đã tìm thấy rất nhiều những nơi mà dấu vết về vụ va chạm thiên thạch để lại. Tính đến giữa năm 2006, trên thế giới đã có khoảng 1050 mẫu thiên thạch từ những vụ va chạm và có khoảng 31000 tài liệu ghi chép về thiên thạch.

Phân biệt đá thiên thạch và đá thường

Đá thường và đá thiên thạch thường có những đặc điểm riêng có thể phân biệt được bằng mắt thường. Chúng ta có thể phân biệt hai loại đá này theo các đặc điểm như sau:

Về khối lượng: Với cùng một kích cỡ thì thiên thạch thường có trọng lượng lớn hơn và cứng chắc hơn đá thường.

Về màu sắc: Đá thiên thạch thường có màu đen, hoặc màu đen vàng do bị oxy hóa.

Về đặc điểm: Bề mặt thiên thạch thường đen nhẵn và bóng. Cũng có những thiên thạch trên bề mặt xuất hiện những vết lõm tròn nhẵn, hoặc các đường xẻ nứt do quá trình bào mòn và cháy nổ trong không khí. Một cách kiểm tra là đo khối lượng riêng. Thiên thạch chứa sắt và các vật liệu đặc khác, đồng nghĩa chúng sẽ nặng hơn rất nhiều so với viên đá bình thường cùng kích thước.

Tác dụng của đá thiên thạch

Giá trị khoa học: Đá thiên thạch chứa nhiều thông tin về hệ mặt trời và vũ trụ, giúp các nhà khoa học tìm hiểu về sự hình thành và phát triển của các thiên thể.

Giá trị độc đáo: Đá thiên thạch là một loại đá quý hiếm và độc đáo, thường được sử dụng trong trang sức, đồng hồ và các sản phẩm trưng bày.

Giá trị tâm linh: Một số người tin rằng đá thiên thạch mang lại may mắn, bảo vệ chủ nhân khỏi tai ương và tăng cường năng lượng.Trong vài năm gần đây phong trào chơi đá, đá phong thủy, đá quý rộ lên mạnh mẽ ở nhiều tỉnh thành trên cả nước thì đá thiên thạch ( Tektite ) là một trong số các loại đá được giới chơi đá quý tích cực săn lùng. Cái tên Tektite xuất phát từ tiếng Hy Lạp cổ “tektos” nghĩa là nóng chảy, ngụ ý nói về vai trò của nhiệt lượng từ thiên thạch trong nguồn gốc phát sinh Tektite. Tại Việt Nam có nhiều cách gọi loại đá này như đá thiên thạch, đá tektite, đá cứt sao, ngọc thiên thạch.

Giá đá thiên thạch

Giá của đá thiên thạch phụ thuộc vào nhiều yếu tố như kích thước, màu sắc, độ hiếm và chất lượng. Đá thiên thạch đen và xanh thường có giá cao hơn so với đá thiên thạch thô. Tuy nhiên, quý bạn nên tìm hiểu kỹ và mua đá thiên thạch từ những nguồn uy tín để tránh mua phải hàng giả.

Đá thiên thạch thô: Đá thiên thạch thô là loại còn giữ nguyên hình dạng và kết cấu tự nhiên sau khi rơi xuống trái đất.

Đá thiên thạch xanh: Đá thiên thạch xanh chứa các khoáng chất đặc biệt như olivin, tạo nên màu xanh đặc trưng. Loại đá này hiếm gặp hơn so với đá thiên thạch đen.

Tùy nguồn gốc xuất xứ, loại thiên thạch thông dụng trên thị trường hiện nay chứa sắt và niken có hiệu quả không cao, do trường khí thấp. Tại Việt Nam, nhiều người đang nhầm lẫn thiên thạch và đá tektite, nên có người bỏ ra khoản tiền lớn nghĩ rằng đó là thiên thạch, thực chất lại là đá tektite – loại đá thông thường xuất hiện nhiều ở nước ta. Việt Nam hiện chỉ có hai mẫu thiên thạch trưng bày ở Viện Bảo tàng địa chất tại Hà Nội được tìm thấy vào năm 1924. Từ đó đến nay chưa ai tìm thấy bất kỳ viên thiên thạch nào, do đó người Việt Nam nên cẩn thận khi mua đá thiên thạch.

Vì thiên thạch bị nóng chảy hai lần trong vụ va chạm giữa thiên thạch và trái đất nên nó không dễ gì bị đốt cháy. Hãy lấy một mảnh thiên thạch nhỏ đốt dưới ngọn lửa bếp ga, nếu nó cháy và có mùi khét là đá giả đá thiên thạch.

Không có một giá trị thiên thạch nhất định như tỷ giá vàng hay tỷ giá đô la. Cũng giống như các loại đá quý khác, giá trị của thiên thạch phụ thuộc vào kích thước, trọng lượng, hình dạng đặc biệt và mức độ say mê của người mua.

Trên phương diện tâm linh, đá thiên thạch được mài dũa thành hình dáng Quan Âm Bồ Tát, tùy thuộc vào tuổi cung mạng và mục đích, mặt Quan âm đá thiên thạch hay được các trạch gia phong thủy sử dụng để cầu bình an và tài lộc cho gia chủ. Các thầy lang địa phương Thái Lan thường dùng thiên thạch để chữa bệnh. Mặt Di lặc đá thiên thạch giúp loại trừ những tổn thương về tình cảm, đem lại may mắn và thành công. Giúp tăng cường năng lượng học và các quá trình trao đổi chất trong cơ thể người.

– Công dụng màu nhiệm đặc biệt của đá thiên thạch chính là nguồn gốc ngoài trái đất và hấp thu năng lượng ngoài trái đất của nó. Thổ dân châu Úc gọi đá thiên thạch là sự hộ phù của trời, giúp tạo lập mối liên hệ với quá khứ, có ích lợi cho cuộc hành trình bằng ý nghĩ theo thời gian vào vũ trụ.

Tóm lại, đá thiên thạch chúng còn có ý nghĩa khoa học rất lớn và chúng là một dạng vật chất không có ở trái đất nên có giá trị rất cao. Số lượng vật chất rơi xuống trái đất mỗi ngày rất nhiều và cái gì càng ít càng hiếm thì sẽ được săn lùng nhiều vì thế mà đá thiên thạch thường được mang ra để đấu giá, các nhà khoa học đã nghiên cứu ra mỗi đá thiên thạch đều chứa những điều quý giá trong nó.

Đã có vài viên đá thiên thạch được con người chế tác để tăng thêm tính thẩm mỹ cho chúng và bán được với giá cao hơn. Thiên thạch được định giá bằng gram và loại rẻ nhất hiện nay cũng đã lên đến 5 USD/Gram. Ngoài ra, còn có nhiều loại đá chứa kim loại quý hiếm lên đến 1.000USD/Gram.

Câu chuyện của anh Joshua Hutagalung ở Sumatra

Joshua Hutagalung ở Bắc Sumatra, Indonesia thuộc nhóm thứ ba. Người đàn ông 33 tuổi này đã kiếm được 1,8 triệu đô la sau khi một thiên thạch đâm xuyên qua mái nhà của anh.

Cục thiên thạch nặng tới 2,1 kg và có niên đại khoảng 4,5 tỷ năm, theo các chuyên gia.

Thiên thạch được phân loại là Chondrite cacbon CM1/2, một loại cực kỳ hiếm. Mỗi gam thiên thạch có giá trị 853 đô la, theo báo cáo của Metro UK. Joshua, một người cha của ba đứa trẻ, cho biết tảng đá vẫn còn ấm khi anh chạm vào lần đầu tiên.

“Khi tôi nhấc nó lên, tảng đá vẫn còn ấm và tôi mang nó vào nhà. Âm thanh lớn đến nỗi một số phần của ngôi nhà cũng rung chuyển. Và sau khi tôi tìm kiếm, tôi thấy mái nhà bằng thiếc của ngôi nhà đã bị vỡ,” Joshua nói với phương tiện truyền thông địa phương.

“Tôi thực sự nghi ngờ rằng tảng đá này thực sự là một vật thể từ trên trời mà nhiều người gọi là thiên thạch. Bởi vì không thể có ai đó cố tình ném hoặc thả nó từ trên cao xuống,” ông nói thêm.

Một phần của thiên thạch đã được chuyên gia thiên thạch người Mỹ Jared Collins mua.

“Tôi mang theo nhiều tiền nhất có thể và đi tìm Josua, người hóa ra lại là một nhà đàm phán khôn ngoan,” Collins nói.