VŨ QUỐC NAM
Một đường dây tội phạm tinh vi vừa bị phanh phui tại Seattle, và những gì cảnh sát phát giác đã phơi bày một thực trạng còn đáng buồn hơn cả hành vi đơn thuần chỉ trộm cắp tiền bạc. Đây không chỉ là chuyện lừa đảo; đây là một thị trường “đen” vận hành bằng ma túy, một hệ sinh thái bệnh hoạn đang trực tiếp biến sự trợ giúp của xã hội thành nhiên liệu cho cơn nghiện chết người.
Các nhà điều tra tại Seattle nói rằng họ đã phá vỡ một tổ chức tội phạm chuyên lợi dụng quỹ phiếu thực phẩm (food stamps) để cung cấp tài chính cho việc buôn bán ma túy tại Khu Phố Tàu – Quốc Tế (Chinatown-International District). Vấn đề cốt lõi ở đây chính là sự bóc lột có hệ thống nhắm vào những người dễ bị tổn thương nhất.
Kế hoạch đầy toan tính
Vậy, vòng tuần hoàn này vận hành như thế nào?
Theo tường trình của cảnh sát, mọi chuyện bắt đầu tại khu vực giao lộ đường 12th Avenue và South Jackson Street. Tại đây, các nghi phạm, mà cảnh sát gọi là “những kẻ buôn EBT” (EBT traffickers), lân la tìm kiếm những người đang gặp khó khăn. Họ nhắm vào những người nghiện ngập hoặc vô gia cư và gạ gẫm mua lại thẻ Phúc lợi Chuyển tiền Điện tử (EBT) cùng với mã PIN của họ.
Cuộc “giao dịch” này là một trao đổi phi lý và trơ trẽn. Các nghi phạm trả tiền mặt cho những thẻ này, nhưng chỉ bằng một phần rất nhỏ so với giá trị thực của chúng. Một người nghiện đang tuyệt vọng, cần tiền mặt ngay lập tức để mua ma túy, sẵn lòng bán đi phiếu thực phẩm của cả tháng chỉ để đổi lấy vài đồng bạc lẻ.
Một khi có được thẻ, những kẻ buôn lậu này sẽ dùng chúng để mua hàng hóa, thường là với số lượng lớn. Cảnh sát nói rằng họ thường xuyên mua hàng đống nước mắm và dừa tại chợ Lam’s gần đó. Điều quan trọng cần lưu ý, chợ Lam’s không bị cáo buộc làm sai trái; ban quản trị khu chợ đã hợp tác với cảnh sát và cung cấp video giám sát. Những kẻ buôn lậu này hành động rất tinh vi; chúng thường đeo khẩu trang, mũ trùm đầu để che giấu khuôn mặt, và thậm chí sử dụng “người chạy vặt” (runners) để vào cửa hàng thay mình nếu chúng đã bị cấm cửa.
Sau khi đã tích trữ hàng hóa, chúng bán lại số hàng này cho các nhà hàng, doanh nghiệp hoặc cá nhân khác, ung dung hưởng trọn phần lợi nhuận.
Biến trợ cấp thành nguồn cung ứng ma túy
Nếu câu chuyện chỉ dừng lại ở việc gian lận tài chính, nó đã đủ tồi tệ. Nhưng hậu quả thực sự của nó mới là điều khiến chúng ta phải bàng hoàng. Số tiền mặt ít ỏi mà những người nghiện nhận được từ việc bán thẻ EBT của họ đi đâu?
Nó không dùng để mua thức ăn. Nó không dùng để trả tiền nhà.
Theo các công tố viên và cảnh sát, số tiền đó chảy thẳng vào tay những kẻ buôn ma túy. Thuyền trưởng Garth Green cho biết: “Các nhân viên nhận thấy những kẻ bán ma túy nhận thức rõ về các kế hoạch EBT và biết rằng những người nghiện ngập giờ đã có tiền mặt trong tay”.
Đây là một sự phối hợp đáng ghê tởm. Các điều tra viên nói rằng những kẻ buôn lậu EBT và những kẻ bán ma túy địa phương đã phối hợp với nhau. Những kẻ bán ma túy biết rõ khi nào “con mồi” của chúng vừa có tiền, và chúng chờ sẵn để lợi dụng “luồng tiền mặt” mới này.
Nói cách khác, một chương trình của chính phủ được thiết kế để bảo đảm rằng những người nghèo đói nhất có cái để ăn, lại đang bị lợi dụng để tài trợ trực tiếp cho một “thị trường đen do ma túy điều khiển”. Phiếu thực phẩm, vốn là biểu tượng của lòng trắc ẩn, đã trở thành tiền tệ cho fentanyl.
Cộng đồng lên tiếng
Đối với những người sống và làm việc tại Khu Phố Tàu – Quốc Tế, cuộc điều tra này không gây ngạc nhiên chút nào. Bà Tanya Woo, một nhà hoạt động cộng đồng, nói với KOMO News: “Chúng tôi luôn thấy mọi người hỏi mua thẻ EBT, bán thẻ EBT, với giá chỉ 5 đô la”.
Đây là một “bí mật công khai” trong nhiều năm.
Bà Woo nói thêm: “Chúng tôi thấy việc mua bán diễn ra ngay trước mắt mình. Chúng tôi muốn nó dừng lại vì nó thực sự ảnh hưởng đến các doanh nghiệp nhỏ tại địa phương, đến cộng đồng của chúng tôi”. Bà Sharon Lee, giám đốc điều hành của Viện Gia cư Thu nhập thấp (Low Income Housing Institute), cũng đồng tình, nói rằng có “mối liên hệ trực tiếp giữa những người bán thẻ của họ lấy tiền mua ma tút”.
Sự phẫn nộ của cộng đồng là hoàn toàn chính. Vụ lừa đảo này không chỉ làm tổn hại những người nghiện; nó làm xói mòn sự an toàn và ổn định của cả một khu phố. Nó tạo ra một môi trường hỗn loạn, nơi tội phạm công khai khai thác những người yếu thế nhất.
Vấn đề đòi hỏi sự nghiêm chỉnh
Cảnh sát Seattle cho biết họ đã xác định được tổng cộng 18 nghi phạm. Tuần này, các công tố viên Hạt King đã buộc tội hai người — Ha Son Thach, 54 tuổi, và Lien My Khuu, 46 tuổi — với tội danh buôn lậu phiếu thực phẩm bất hợp pháp. Nếu bị kết tội, họ có thể đối mặt với 5 năm tù và khoản tiền phạt lớn cho mỗi tội danh.
Việc bắt giữ và truy tố là những bước đi cần thiết. Chúng ta phải trừng trị những kẻ trục lợi trên sự khốn khổ của người khác. Nhưng chúng ta cũng phải tự hỏi: Làm thế nào mà một hệ thống trợ cấp lại có thể bị thao túng một cách dễ dàng đến vậy?
Vụ việc này phản ảnh một thất bại mang tính hệ thống. Nó cho thấy những kẻ săn mồi luôn tìm ra cách để luồn lách. Khi chúng ta đưa ra một chiếc phao cứu sinh (như EBT), luôn có những kẻ rình rập, không phải để giúp đỡ, mà để kéo nạn nhân xuống sâu hơn.
Cuộc chiến chống lại đường dây gian lận này không chỉ là cuộc chiến chống tội phạm tài chính. Đó là cuộc chiến giành giật lại nhân tính. Đó là nỗ lực phá vỡ vòng luẩn quẩn tàn khốc, nơi lòng tốt của xã hội bị biến thành vũ khí chống lại chính những người mà nó muốn bảo vệ. Bắt giữ 18 nghi phạm là một khởi đầu, nhưng cuộc chiến để bảo vệ những người dễ bị tổn thương khỏi những kẻ săn mồi đội lốt “kẻ buôn EBT” và những kẻ bán ma túy vẫn còn rất cam go.
Nguồn tham khảo:
Eleven Arrested After Investigation Into Food Stamp Fraud
