Nhân viên tại Phòng Thí nghiệm Sức đẩy Phản lực (JPL) nổi tiếng của California đang chuẩn bị cho các đợt sa thải nhân viên, trong khi chính phủ Hoa Kỳ bước vào tuần thứ hai của việc đóng cửa liên quan đến một thỏa thuận ngân sách bị đình trệ. Trung tâm nghiên cứu và phát triển này ở La Cañada-Flintridge được biết đến với công việc thám hiểm không gian bằng robot, bao gồm các xe tự hành sao Hỏa và các tàu thăm dò không gian sâu, cũng như các mạng lưới vệ tinh tiên tiến theo dõi Trái đất.
JPL được NASA tài trợ và do Viện Công nghệ California (Caltech) quản trị. Vì nhân viên của JPL là nhân viên của Caltech chứ không phải nhân viên của chính phủ liên bang, nên không có ai bị cho nghỉ phép tạm thời vì việc đóng cửa. Tuy nhiên, sự tồn tại của JPL phụ thuộc hoàn toàn vào ngân sách liên bang.
Gần đây, những tin đồn lan truyền trên mạng cho rằng có thể có tới 3.000 đến 4.000 nhân viên sẽ bị cho nghỉ việc vào ngày 15 tháng Mười, gây hoang mang trong cộng đồng. Tuy nhiên, cả JPL và Dân biểu Judy Chu (D-Pasadena) đều nhanh chóng bác bỏ những con số này, gọi chúng là “hoàn toàn không chính xác”. JPL tuyên bố rằng họ minh bạch với nhân viên về việc sa thải dự kiến trong tháng Mười, nhưng con số lan truyền là sai lệch và thiếu nguồn gốc.
Sự không chắc chắn về ngân sách là nguyên nhân chính của tình trạng này. Vào tháng , chính quyền Trump đã đề nghị cắt giảm sáu tỷ đô la từ ngân sách 24.8 tỷ đô la của NASA, tương đương khoảng 24%. Các khoản cắt giảm này nhắm mạnh vào các sứ mệnh quan sát Trái đất, vật lý thiên văn và hành tinh, những lĩnh vực sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến công việc của JPL.
Hiện tại, Quốc hội đang cân nhắc các đề nghị khác nhau. Dự luật phân bổ ngân sách của Hạ viện về cơ bản bác bỏ đề nghị ban đầu của Tòa Bạch Ốc và giữ nguyên ngân sách của NASA ở mức 24.8 tỷ đô la. Tuy nhiên, dự luật này lại chuyển một số tài nguyên trong nội bộ cơ quan, bao gồm việc cắt giảm hơn 1 tỷ đô la từ Ban Giám đốc Sứ mệnh Khoa học của NASA, vốn giám sát nghiên cứu khoa học không gian và Trái đất có thể ảnh hưởng đến JPL. Ngược lại, dự luật của Thượng viện cũng bác bỏ việc cắt giảm sâu nhưng đề nghị giữ nguyên kinh phí cho Ban Giám đốc Sứ mệnh Khoa học ở mức 7.3 tỷ đô la, bằng với năm trước.
Các viên chức của cơ quan đã xác nhận rằng việc sa thải sẽ sớm diễn ra trong tháng này nhưng từ chối cung cấp con số chính xác. JPL hiện có khoảng 5,500 nhân viên sau khi đã trải qua hai đợt sa thải ảnh hưởng đến 855 người vào năm ngoái. Những tin đồn về việc sa thải tới 4,000 nhân viên đã bị các viên chức bác bỏ là “hoàn toàn không chính xác”.
Bill Nye, Giám đốc điều hành của Hiệp hội Hành tinh, đã lên tiếng phản đối các đề xuất cắt giảm tại Washington D.C., nhấn mạnh rằng khoa học NASA là một trách nhiệm, không phải là một thứ xa xỉ. Ông cho rằng đầu tư vào NASA sẽ thúc đẩy kinh tế và tạo ra hàng ngàn việc làm.
Bà Chu gọi bất kỳ sự sa thải nào cũng là “bi thảm”, không chỉ ảnh hưởng đến các gia đình mà còn gây tổn hại cho kinh tế địa phương và kiến thức khoa học toàn cầu. “Điều chúng ta sẽ mất là cả một thế hệ các nhà khoa học đã phát triển chuyên môn trong các sứ mệnh không gian tiên tiến,” bà nói. Bà cũng chỉ ra rằng các sứ mệnh không gian đã mang lại nhiều phát minh hữu ích trên Trái đất như điện thoại có máy ảnh và thực phẩm đông khô.
Tương lai của JPL đang ở tình trạng lấp lửng, theo lời các viên chức hàng đầu. Tình hình càng trở nên căng thẳng đối với các nhân viên, một số người đã lên diễn đàn Reddit của JPL để chia sẻ mối lo ngại. “Hãy làm cho xong đi,” một người viết về các đợt sa thải sắp tới. “Tình trạng không chắc chắn này quá sức chịu đựng.”
Việc chính phủ đóng cửa bắt đầu vào ngày 1 tháng 10 và hiện vẫn chưa có ngày kết thúc.
Nguồn: Pasadena News
