Hãng hàng không Delta Air Lines đang có kế hoạch dùng trí tuệ nhân tạo (AI) để định giá vé cho từng khách hàng tại chỗ, thay vì niêm yết một mức giá cố định. Việc này làm dấy lên những lo ngại về việc định giá mang tính “săn mồi” và sự công bằng đối với người tiêu dùng.
Theo tường trình của tạp chí Fortune, Delta đang tìm cách đẩy xa hơn giới hạn số tiền mà hành khách sẵn lòng trả cho một vé máy bay. Hãng hy vọng sẽ định giá 20% số vé của mình theo cách cá nhân hóa này vào cuối năm nay bằng cách sử dụng AI.
Kế hoạch này ngay lập tức vấp phải sự giám sát chặt chẽ từ các nhà lập pháp và những người ủng hộ quyền riêng tư. Thượng nghị sĩ Ruben Gallego (Dân chủ – Arizona) gọi đây là hành vi “định giá săn mồi,” và cáo buộc Delta đang “vắt kiệt từng xu” của khách hàng trong khi “khoe khoang về việc sử dụng AI để tìm ra điểm yếu của bạn.”
Nói cách khác, dù khái niệm định giá “cá nhân hóa” đã tồn tại từ lâu, Delta đang mô tả kế hoạch mới có phần đen tối của mình như một chiến lược dài hạn khả thi để tăng lợi nhuận—và dĩ nhiên, thêm vào đó từ thông dụng “AI” để bắt kịp xu hướng.
Đây là một diễn biến mới đáng lo ngại, phản ảnh thời đại chúng ta đang sống. Ngay cả các chuỗi siêu thị cũng đang chào mời các kế hoạch định giá linh động dựa trên AI, tương tự như Uber, cho phép họ moi tiền khách hàng bằng cách tăng giá hàng hóa tức thời thông qua việc giám sát. Ngành công nghiệp hòa nhạc, với ví dụ điển hình là Ticketmaster, cũng đã dựa vào “định giá linh động” để bòn rút tối đa tiền vé của những người yêu nhạc tùy thuộc vào nhu cầu.
Delta đã phải dè dặt hơn sau những lời chỉ trích. Một phát ngôn viên của công ty bảo đảm với Fortune rằng công ty “hoàn toàn không khoan nhượng với sự phân biệt đối xử.” “Giá vé của chúng tôi được công bố công khai và chỉ dựa trên các yếu tố liên quan đến chuyến đi như việc mua trước và hạng khoang, và chúng tôi duy trì các biện pháp bảo vệ nghiêm ngặt để bảo đảm tuân thủ luật pháp liên bang.”
Tuy nhiên, vẫn chưa rõ Delta chính xác đang—hoặc không—làm gì để một AI có thể quyết định giá của một chiếc vé máy bay. Kế hoạch này càng làm tăng thêm một thực tế đã kéo dài hàng thập kỷ là xem xét các yếu tố khác nhau để xác định mức giá riêng cho từng khách hàng. Giá vé máy bay vốn đã có thể thay đổi chóng mặt từng phút, do những biến động không minh bạch về cung và cầu, tạo ra một trải nghiệm đặt vé máy bay vô cùng khó chịu.
Đối với những người chỉ trích, AI có thể làm cho tình hình tồi tệ hơn nhiều. “AI không chỉ tối ưu hóa hoạt động kinh doanh, mà còn đang viết lại các quy tắc thương mại và trải nghiệm của người tiêu dùng một cách căn bản,” Matt Britton, tác giả cuốn “Thế Hệ AI,” nói với Fortune. “Đối với người tiêu dùng, điều này có nghĩa là kỷ nguyên của giá cả ‘công bằng’ đã kết thúc.”
Không ai biết nỗ lực mới nhất của Delta nhằm kiếm lợi từ cơn sốt AI sẽ ra sao. Liệu hành khách có được hưởng các chương trình giảm giá sâu—hay chúng ta nên chờ đợi giá vé máy bay sẽ tiếp tục leo thang?
Nguồn: Futurism
